Paling staat op de rode lijst van bedreigde soorten van de International Union for Conservation of Nature (IUCN). Daarom heeft Relais & Châteaux besloten te stoppen met paling op het menu. Jef Schuur van Relais & Châteaux Bij Jef* op Texel is één van de leden en serveert zelf al jaren geen paling meer.
'Wij als leden van het Culinary Council waren er snel over uit dat wij ons steentje moeten bijdragen aan het beschermen van de paling. Er moet nu actie ondernomen worden als we in de toekomst überhaupt nog paling willen kunnen eten. Als de visserij per direct stopt, zal men zich nog verbazen hoe de stand zich kan herstellen.'
Schuur benadrukt ook dat het belangrijk is dat men zich ervan bewust wordt dat paling altijd uit het wild komt voordat het überhaupt gekweekt kan worden. Alle paling ter wereld plant zich namelijk voort in de Sargassozee (een regio in het noorden van de Atlantische Oceaan). Het feit dat de paling zich enkel kan voorplanten op één plek, maakt hem heel kwetsbaar. Eerder dit jaar organiseerde Jef een SEAsonality Symposium voor chef-koks over het belang van duurzame en seizoengebonden visserij.
Verscheidenheid problemen
De situatie rondom de paling is zeer verontrustend, aldus Ethic Ocean, omdat deze soort te kampen heeft met een groot aantal problemen, waaronder watervervuiling (met name in rivieren), vernietiging van zijn habitats, dammen die hun biologische cyclus belemmeren en illegale visserij, waarvoor een zwarte markt is ontstaan die tot wel €5000 per kilo paling opbrengt. Paling is de enige vis die in zijn jonge stadium wordt gevist, boven op het feit dat het lang duurt voordat de vis zich kan voortplanten.
Reactie Dupan
Stichting Dupan, de stichting Duurzame Palingsector Nederland, betreurt het dat de vereniging heeft gekozen om paling van de menu’s te verwijderen, zonder alle aspecten van duurzaamheid te beoordelen en zonder enig overleg met hun stakeholders.
Voorzitter Alex Koelewijn: 'De vereniging Relais & Chateaux gaat met hun advies om paling van het menu te schrappen volledig voorbij aan de beschermingsmaatregelen van de EU Aalverordening 1100/2007, waarin het duurzaam gebruik en de bescherming van de paling al zijn vastgelegd. Zij verwijzen daarbij naar de IUCN, maar vergeten daarbij de IUCN-gebruiksvoorwaarden waarin wordt gesteld, dat het stoppen van handel negatief kan werken op de bescherming en herstel van (dier)soorten en juist negatief kan werken op de sociaal economische factoren.'
Echte duurzaamheid gaat veel verder
Koelewijn: 'Échte duurzaamheid gaat over zowel People, Planet als Prosperity. R&C heeft haar advies opgesteld, zonder overleg met stakeholders ten aanzien van ‘Prosperity’, ofwel zonder de sociale en economische aspecten in ogenschouw te nemen. De Sustainable Eel Group en Stichting Dupan vertegenwoordigen deze aspecten als het gaat om palingconsumptie en duurzaamheid. Met deze organisaties is niet overlegd.'
Menu-advies staat haaks op EU-advies
Het advies van R&C staat haaks op het op 20 november door het Europese parlement aangenomen palingrapport van de EU-visserijcommissie, om de maatregelen ter bescherming van de palingstand niet nóg verder op de inmiddels zeer kleinschalige visserij af te wentelen, maar meer te doen aan de natuurwaarden en leefgebieden van paling, die overal in Europa sterk zijn aangetast.
Gecertificeerde paling met ESF-label
In november heeft de Sustainable Eel Group de nieuwe certificering voor paling 'SEG Standard V7.0' uitgebracht, waarmee de Europese palingsector volgens de strengste eisen, op geheel verantwoorde wijze paling op de markt kan brengen, binnen geldende regelgeving en quota. Alle palingbedrijven (in totaal 90% van de markt) die volgens die standaard werken, zijn te herkennen aan het blauwe ESF-label op de palingverpakking.
Strenge regels EU hebben succes
'De sector in Europa is inmiddels zo streng geregeld, dat de beperkte consumptie nauwelijks nog impact heeft op de palingstand. Bovendien is diezelfde sector medeverantwoordelijk voor veel van de beschermingsmaatregelen, waaronder het uitzetten van jonge paling en het voorkomen van smokkel en illegale handel, die niet uitvoerbaar zijn zonder de sector. En met succes; sinds 2011 is de daling van de palingstand gestopt en stijgt zelfs weer licht', aldus Koelewijn.
