Jaarlijks wordt in Nederland per persoon 150 euro aan voedsel weggegooid: ongeveer een tiende van wat de gemiddelde Nederlander uitgeeft aan voeding. Ongeveer een vijfde van alle voeding eindigt in de prullenbak.

Niet alleen consumenten verspillen voedsel, in de hele keten gaat voedsel verloren. Zo komt ongeveer de helft van de voedselverspilling voor rekening van de consument en wordt de rest verspild door andere schakels in de foodketen: door de agrariër, de handel en verwerking of in supermarkt en restaurants. De overheid heeft zich daarom ten doel gesteld de voedselverspilling tegen 2030 met 50 procent terug te dringen.

Technologie is cruciaal in strijd tegen verspilling

‘Technologie kan hier een substantiële bijdrage aan leveren’, zegt Nadia Menkveld, Sector Econoom Food en Agrarisch van ABN AMRO, die het onderzoek uitvoerde. Zo kunnen voedselproducenten volgens haar robots inzetten die een bewerking met grotere precisie kunnen uitvoeren dan mensen dat kunnen, zoals het juist afwegen van ingrediënten of snijden van groenten. Ook kunnen slimme verpakkingen met chips en sensoren tijdens transport en opslag voorspellen of een product nog eetbaar is.

‘En in restaurants kan het alleen al helpen als mensen op tijd hun reservering afzeggen of van te voren hun bestelling doorgeven. Ondernemers kunnen dan beter anticiperen op verwachte drukte en daar qua inkoop rekening mee houden. Scherper inkopen leidt immers ook tot reductie van verspilling.’

Ook innovatieve technieken zoals 3D visuals en bestelzuilen dragen bij aan minder verspilling en kunnen daarnaast omzet verhogend werken. ‘De uitdaging blijft wel om gasten geen ‘nee’ te hoeven verkopen, ook niet aan het eind van de avond.’ Een kwart van de consumenten vindt het onacceptabel dat sommige gerechten later op de avond niet meer te verkrijgen zijn, zo blijkt uit het onderzoek van ABN AMRO.

Flexibel prijzen wint terrein

Ruim een kwart van de consumenten ziet niks in plastic verpakkingen in de strijd tegen voedselverspilling. Reden voor de foodsector om te kijken of het gebruik van plastic verpakkingen kan worden beperkt. Verder wint flexibel beprijzen volgens ABN AMRO snel terrein. In deze dynamische prijzen wordt rekening gehouden met de houdbaarheidsdatum van het product, de locatie van de winkel, weersomstandigheden, historische verkoopcijfers en de voorraden in de winkel. Dit levert niet alleen minder voedselverspilling op, maar ook hogere marges.

Investeren om verspilling tegen te gaan kan lonen

Voor sommige ondernemers kan het oplossen van verspilling nadelige financiële gevolgen hebben. Minder verspilling kan namelijk minder omzet betekenen. Als consumenten minder weggooien, betekent dit dat ze ook minder kopen. Dat zorgt voor volumedaling door de hele keten heen.

'Tegelijkertijd zijn er bedrijven die als winnaar uit de bus kunnen komen. Uit internationaal onderzoek is gebleken dat voor iedere euro die geïnvesteerd wordt om voedselverspilling terug te dringen er 14 euro verdiend kan worden’, zegt Menkveld.

‘Maar uiteindelijk is de consument veruit de grootste verspiller. Die is nu vooral aan zet, willen we met z’n allen de doelstelling van 2030 halen. Gelukkig neemt de bereidheid en het bewustzijn onder consumenten om verspilling tegen te gaan toe en werkt de industrie hard aan innovaties om de hoeveelheid voedselverspilling te halveren.’