Ook op kantoor of op festivals is wegwerpservies dat plastic bevat niet langer toegestaan, schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) in een brief aan de Tweede Kamer. Op deze plekken, en in de horeca, moeten herbruikbare borden of bekers gebruikt gaan worden voor consumptie ter plekke.
Dit betekent dat hotels bijvoorbeeld ook geen kartonnen of plastic bekertjes meer op de hotelkamer mogen zetten.
Het verbod gaat nadrukkelijk over wegwerpbekers en -voedselverpakkingen die plastic bevatten. En dus ook over kartonnen koffiebekers of kartonnen maaltijdbakjes met een dun laagje kunststof. Om verwarring te voorkomen, is ook het gebruik van biobased of biologisch afbreekbare plastics verboden.
Wegwerpbekers, -borden, -bestek en -bakjes die 100 procent plasticvrij zijn, vallen niet onder het verbod. Denk aan hout of papier.
Betalen voor je koffiebeker
Het absolute verbod gaat over bekers en maaltijdverpakkingen voor consumptie ter plekke. Voor consumptie onderweg (en ook afhaal- en bezorgmaaltijden) geldt dat gasten moeten gaan betalen voor koffiebekers (en maaltijdverpakkingen) die onderweg worden gekocht.
Verkooppunten mogen hier zelf de prijs voor bepalen, al geeft de staatssecretaris als richtlijn €0,25 voor een koffiebeker en €0,50 voor een maaltijdverpakking. Wel moeten ondernemers herbruikbare alternatieven aanbieden en ook de optie bieden voor gebruik van een zelf meegebrachte beker of verpakking. Deze maatregel gaat in per 1 juli 2023, wat een half jaar later is dan eerder gemeld. Dit om ondernemers meer tijd te geven zich voor te bereiden.
Vorig jaar ging al een verbod op de verkoop van single use plastics (SUP) als rietjes en roerstaafjes in. Horecabedrijven en -groothandels mogen wel hun voorraden nog opmaken en hebben daar tot 3 juli 2022 de tijd voor. Met het verbod op SUP werd al de verplichting ingevoerd dat wegwerpbekers een markering moesten hebben waarop staat dat ze niet in de natuur mogen worden gegooid.
Karton niet ideaal als koffiekop
Uiteindelijk is het uitbannen van kartonnen bekers een winst op smaak. Eerder betoogde koffie-expert Joost Leopold in een column al eens dat karton een verre van ideaal materiaal is om koffie in te serveren omdat het (een muffe) smaak afgeeft.
19 miljoen per dag
Heijnen schrijft dat in Nederland dagelijks 19 miljoen plastic bekertjes en voedselverpakkingen worden weggegooid na eenmalig gebruik - 7 miljard stuks per jaar, van koffiebekers tot frietbakjes. 'Daar moeten we toekomstige generaties niet mee blijven opzadelen.' Volgens Heijnen is een 'ommezwaai' van wegwerp naar hergebruik nodig.
Het verbod op de wegwerpplastics was eerder al aangekondigd, maar komt er nu definitief. De Europese Unie heeft regels om zwerfplastic tegen te gaan en daar komt deze Nederlandse aanscherping uit voort. Eerder werden plastic rietjes, bestek en roerstaafjes al in de ban gedaan.
