Nu het stof van de culinaire gidsen voor 2023 is neergedaald kunnen we in alle rust te balans opmaken in de Misset Horeca Superlijst 2023. En daarin is aardig wat veranderd, met het hoge aantal nieuwe sterzaken en het uitzonderlijk hoge aantal toprestaurants dat de deuren heeft gesloten.
Aan de top van de lijst zien we net als vorig jaar De Librije***. Plek één in Lekker – die gids werd al in oktober 2022 gepresenteerd – en de groene Michelinster geven het Zwolse restaurant een riante voorsprong van bijna 30 punten op nummer twee Inter Scaldes***. En met de aanstaande verkoop en chefswissel, en het door Michelin aangekondigde sterverlies wat daarbij hoort, is het nog maar de vraag of Inter Scaldes die plek volgend jaar weet te behouden.
Flore completeert de top-3, die dus gelijk is aan die van 2022. Maar daaronder springt De Nieuwe Winkel van 13 naar 4, waarmee Tribeca naar plek 5 wordt verwezen.
Brut172, Spectrum en De Lindehof handhaven zich in de tweede helft van die top-10, Ciel Bleu valt vier plekken terug tot 9. En Fred maakt, ondanks een tijdelijke sluiting en verhuizing, een stapje omhoog de top-10 in.
Opvallende afwezige in de top-10 is restaurant 212. Die zaak klom vorig jaar 22 plekken naar de 10e plek, maar door de lange sluiting als gevolg van de brand kon Lekker geen oordeel uitbrengen. Omdat het restaurant niet in de top-100 van Lekker staat, zakt het op de Misset Horeca Superlijst 2023 naar plek 46.
Amsterdam, Rotterdam, Maastricht
20 procent van de Top 100 bestaat uit Amsterdamse restaurants, waarmee deze stad de lijst domineert. Rotterdam volgt op gepaste afstand met 9 restaurants in de Top 100, Maastricht heeft er 4. Hiermee is duidelijk wat de meest culinaire steden van Nederland zijn, al komt Haarlem met 3 namen in de buurt van Maastricht.
Ook in de gehele Superlijst met 255 restaurants voert Amsterdam met 39 de boventoon. Rotterdam heeft er 20, Maastricht 10. Daarachter volgen Den Haag (6), Nijmegen (5), Haarlem (4) en Utrecht (4).
Ster geen garantie voor succes
De meest toonaangevende gids blijft Michelin. Toch is een ster geen garantie voor succes en blijven (nieuwe) sterrenzaken soms onbenoemd in de andere twee gidsen.
Zo vallen 40 restaurants met een ster buiten de Top 100 van de Misset Horeca Superlijst 2023, waarbij de laagst genoteerde VanderVeen is op plek 226. En die zaak is inmiddels gesloten. En ook nieuwbakken sterzaken als De Woage, Flavours, Maeve en Lizz staan ruim buiten de top 100. Maar met inmiddels 125 restaurants met een of meer sterren, is een ster alleen niet genoeg voor een plek in de Misset Horeca Superlijst Top 100.
Andersom is een ster niet noodzakelijk voor een plek in de Top 100. Zo staat Pure C zonder sterren op plek 40, en is daarmee het hoogst genoteerde restaurant zónder ster. Al is het de vraag hoe Lekker en Gault&Millau volgend jaar reageren op de chefswissel in Cadzand-Bad.
Soms is Michelin wel de motor achter de stijging van een restaurant in de Misset Horeca Superlijst. Neem Pikaar, dat in 2022 een ster kreeg. Dat is nu ook door Lekker opgemerkt, waardoor de zaak 62 plekken stijgt naar 51.
Grootste stijgers Misset Horeca Superlijst 2023
Daarmee is Pikaar meteen de grootste stijger in de lijst. Ook Château Neercanne (+51), Smink (+49), De Juwelier (+49) en Karel 5 (+49) maken grote sprongen. Voor Smink is het al het tweede jaar op rij met een flinke klim in de lijst. Vorig jaar was het restaurant van Jan Smink met +63 ook één van de grootste stijgers.
Dit jaar lukt het twee restaurants die voor het eerst is opgenomen in de Superlijst om meteen een plek in de Top 100 te pakken: 't Ganzenest op plek 84 en Codium op plek 97. In totaal debuteerden 28 namen in de volledige Misset Horeca Superlijst 2023. Eén daarvan zien we sowieso niet terug volgend jaar: nog geen maand na de bekendmaking van de sterren maakte kersvers sterrestautant VanderVeen in Amsterdam bekend dat de deuren alweer zouden sluiten.
Grootste dalers
Waar er zaken (flink) stijgen, bewegen ook restaurants richting de onderkant van de lijst. En hierbij is ook meteen het effect te zien van het feit dat de gidsen een half jaar na elkaar uitkomen – in die tijd kan veel gebeuren.
Zo waren Cordial en Wollerich nog gewoon open toen Lekker werd gepresenteerd en staan dus in de Misset Horeca Superlijst. Maar omdat ze in de andere gidsen geen score meer hebben, daalden ze met respectievelijk 151 en 184 plekken. En volgend jaar zien we ze niet meer terug in de Superlijst.
Dat geldt ook voor Sabero, dat wel nog een score heeft in Gault&Millau maar 156 plekken zakt.
Andersom was 212 dus nog gesloten toen Lekker haar Top 100 samenstelde, terwijl de andere gidsen wel konden beoordelen.
Niet meer in de lijst
Het verlies van een ster kan soms ook betekenen dat een restaurant meteen helemaal uit de Superlijst valt, omdat ze in de andere gidsen geen score boven de drempelwaarde hebben. Dat geldt dit jaar voor Lastage.
Ook sloot bijvoorbeeld sterrestaurant Mijn Keuken de deuren, waardoor ook die zaak van de lijst verdwijnt.
En nog recenter kondigde Le Restaurant aan te gaan sluiten. Omdat dit restaurant in alle gidsen goed scoort, staat het op plek 37, maar we weten al dat de zaak van Jan de Wit volgend jaar uit de lijst zal zijn verdwenen.
In totaal staan 28 restaurants die in 2022 nog in de Superlijst stonden, nu onderaan met 0 punten. Deze zaken zien we, tenzij ze in de komende gidsenedities beter scoren, volgend jaar niet terug in de lijst.
