Steeds weer die foto van een puntzak friet met mayonaise als het in een artikel gaat over een ongezonde levensstijl of daaraan verwante onderwerpen. Het is ondernemers al langer een doorn in het oog.
Wet om cafetaria’s te weigeren
Maar nu er serieuze signalen zijn over de realisatie van een wet die gemeente de mogelijkheid biedt om cafetaria’s en aanverwanten te weigeren, is het tijd om in het geweer te komen. Op initiatief van ProFri is het frietmanifest opgesteld dat tegenwicht moet bieden aan het pleidooi om nieuwe snackbars te weren in gemeenten.
Friet niet ongezond
Met Syl Lammers van ’t Pakhuis in Ede-De Klomp als één van de gezichten. ‘Het kan niet zo zijn dat één enkel product, in dit geval friet, wordt gebruikt als stigma voor een ongezond leven. In het rapport van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving is geen correlatie aangetoond, laat staan een causaliteit tussen cafetaria’s en gezondheidsachterstand.’
Cultureel erfgoed
Ongezond voedsel bestaat niet, aldus de ondernemer. ‘Wel een ongezonde levensstijl. De cafetaria is cultureel erfgoed en friet is bovendien algemeen geïntroduceerd. In vrijwel ieder restaurant krijg je friet bij je gerecht geserveerd, maar omdat het daar niet het hoofdproduct is, vindt niemand daar iets van. Slechts 27 procent van alle friet wordt geconsumeerd in de horeca en daarvan vormen cafetaria’s een klein percentage. Bovendien zie je bij ons dan ook nog regelmatig de ambachtelijk bereiding. Dus de aardappels zelf schillen en snijden.’
Aardappel is groente
Internationaal wordt de aardappel volgens Lammers bijna overal beschouwd als groente, behalve in Nederland. ‘En van een vette hap, zoals veelal wordt geopperd, is ook al lang geen sprake meer. De meeste ondernemers bakken al jaren niet meer in vet.’
Scholieren gaan naar supermarkt
Over het idee om geen cafetaria’s (meer) te vestigen in de buurt van scholen, is de ondernemer duidelijk. ‘Scholieren komen helemaal niet bij ons, omdat we voor hen te duur zijn. Zij bezoeken de supermarkt, waar ze voor het schap met koekjes naar de onderste plank grijpen en een B-merk energiedrank halen voor een paar cent.
Innovatief
Het wringt bij Lammers dat veel bedrijven hebben ‘geprofiteerd’ van het innovatieve karakter van de fastservicebranche, maar nu buiten schot blijven. ‘We waren één van de eerste die met bezorgen aan de slag gingen. Andere branches en bedrijven hebben daar lering uit getrokken, maar zijn geen onderdeel van de discussie over ongezonde voeding.’
‘Friet is feest’
Volgens Lammers weten ook cafetariaondernemers dat het niet verstandig is om iedere dag friet te eten. ‘Net zoals je andere producten of gerechten niet dagelijks eet. Variatie is het toverwoord en daar past eens per week een frietje prima bij. Friet is feest, maar feest is het niet elke dag.’