Nu de hotels langzaamaan weer voller worden, dreigt hun housekeeping in gevaar te komen. Zeventig procent van de werknemers in deze sector komt uit Oost-Europa. De meesten van deze arbeidsmigranten werken er tussen de vier en 24 maanden. Dankzij hun inzet kunnen hotels de ruim 17 miljoen overnachtingen per jaar verwerken.
Arbeidsmigranten zijn dus erg hard nodig, maar zij staan niet meer te trappelen om naar Nederland te komen. Volgens bedrijfsmanager Barbara van der Veer van Arbex was Amsterdam bij arbeidsmigranten altijd een gewilde stad, mede door de kwalitatief goede woonomgeving. ‘Ze kwamen graag naar Amsterdam. Ze konden lopend of op de fiets naar hun werk. Maar helaas blijkt nu dat de gemeente geen fatsoenlijke huisvesting in vrijesectorwoningen toestaat.’
Huisvesting voor arbeidsmigranten is een groot probleem”
Strenge regels
De huidige huisvestingsregels (waaronder het vergunningenstelsel) in de hoofdstad maken het voor uitzendbureaus als Arbex, die arbeidsmigranten aanbieden, onmogelijk om voor hun werknemers vrije sectorwoningen te huren.
De gemeente Amsterdam is van mening dat op die manier woningen onttrokken worden aan de woningvoorraad, waardoor de woningnood zou toenemen. Sinds 2016 heeft Amsterdam de huisvestingsregels voor het verkrijgen van een woonvergunning dan ook aangepast en aangescherpt.
Hierdoor is het onderbrengen van meerdere personen (die niet tot één familie behoren) in een appartement in de vrije sector compleet aan banden gelegd. Bij Arbex worden arbeidsmigranten nu noodgedwongen ondergebracht in de randgemeenten rond Amsterdam.
Amsterdam heeft slechte naam
Amsterdam heeft bij arbeidsmigranten in Polen en Roemenië een slechte naam gekregen. Zij werken nu liever in Scandinavische landen en Duitsland. Als arbeidsmigranten wegblijven, dreigen hotels zonder schoonmaakpersoneel te komen in het post-coronatijdperk.
Arbex heeft op diverse banenmarkten gestaan, maar dat leverde slechts enkele deelnemers op. De hotelsector zegt afhankelijk te zijn van een partij als Arbex voor deze mensen. De branche steunt de oproep van Arbex om de arbeidsmigranten fatsoenlijk onder te brengen. ‘De gemeente vergeet dat Amsterdam draait op het toerisme’, aldus een van hen.
Huisvesting arbeidsmigranten 'groot probleem'
Arbex levert medewerkers voor de housekeeping aan ongeveer 100 hotels in Amsterdam, waaronder bekende namen als Sofitel Legend The Grand (179 kamers). General manager Emmy Stoel onderkent dat huisvesting voor arbeidsmigranten ‘een groot probleem’ is. ‘Wij doen al ruim 20 jaar zaken met Arbex. Het inhuren van flexibele arbeidskrachten voor housekeeping is essentieel en noodzakelijk voor onze bedrijfsvoering. Zij werken vaak al jaren bij ons en leveren kwaliteit.’
Huisvesting voor arbeidsmigranten is een groot probleem”
Deze mensen werden door bedrijven als Arbex altijd op een verantwoorde manier gehuisvest, zegt Stoel. ‘Maar het is heel moeilijk om betaalbare woningen te huren of te kopen voor hun arbeidskrachten en het probleem wordt alleen maar groter', constateert ze.
De general manager noemt dit ‘enorm schadelijk’ voor ondernemend Amsterdam. ‘Het is schrijnend te zien dat deze mensen nu op recreatieparken moeten wonen. We moeten juist respectvol met ze omgaan, want mede dankzij hen draait de economische motor van ondernemend Nederland.’
Stoel suggereert een verbod op Airbnb, zodat 23.000 appartementen niet meer onttrokken worden aan de woningcapaciteit. In een deel van de oude binnenstad van Amsterdam geldt sinds 1 juli al zo’n verbod.
‘Economische ramp’
Amsterdam stevent volgens Gerrit van der Linden van Arbex af op een economische ramp als er geen goed personeel meer is voor housekeeping. ‘Mede door corona worden er nu en in de toekomst zeer hoge eisen gesteld aan de hygiëne in hotels.’
Een strop dreigt niet alleen voor de horeca, maar ook voor de gemeente Amsterdam zelf. In 2015 kon die 35 miljoen euro bijschrijven aan toeristenbelasting. Dit jaar zou dat op 120 miljoen komen en in 2021 maar liefst op circa 200 miljoen euro. Dat is meer dan de totale inkomsten aan OZB-belasting in de gemeente. 'Het college heeft helaas veel te weinig oog voor de belangen van ondernemers en het hotelwezen. De gastvrijheid richting arbeidsmigranten is erbarmelijk en dat moet echt beter, vindt Van der Linden.
Oplossing
Hij verwijst naar de commissie Roemer en uitspraken van minister Koolmees, die beiden onlangs opriepen om harde voorwaarden te stellen aan de huisvesting van arbeidsmigranten in verband met het coronavirus. ‘Roemer riep gemeenten ook op hoge prioriteit te geven aan een goede huisvesting. Terecht wees hij op het grote belang van de meer dan 400.000 arbeidsmigranten voor de Nederlandse economie.’
Arbex wil dat Amsterdam de huisvestingsproblematiek serieus neemt en wil zo snel mogelijk met de gemeente om tafel. ‘Wij willen dat de gemeente een aantal vrijesectorwoningen vrijstelt, die wij zonder restricties en zonder torenhoge boetes kunnen huren voor ons personeel’, aldus Van der Linden.
