A pollo Hotel Amsterdam schroefde vorig jaar het Wyndham-bord van de deur en greep die stap en de daaropvolgende aansluiting bij de white label Tribute-collectie van Marriott aan voor een grootschalige verbouwing van het hotel. De ambitie was om die grondige renovatie in twee fases te doen, waarbij het hotel openbleef.
In een typisch voorbeeld van wijsheid achteraf zeggen general manager Imre Heijboer en ontwerper Will Erens in koor dat ze, als ze van tevoren hadden geweten hoe het zou lopen, liever helemaal dicht waren gegaan. ‘Ik denk niet dat ik ooit een hotelproject heb gezien waarbij een verbouwing zoveel tegenslagen kende’, zegt Erens van het Belgische designbureau Too Many Agencies, dat nauw bij de metamorfose van het hotel betrokken was.
Op de vraag wat de meest opvallende tegenslag was, volgt een zucht. ‘Ongeveer alles wat tegen kán zitten. De sloop duurde twee maanden langer omdat asbest werd gevonden. Daarnaast bleek de staat van elektra en leidingwerk te slecht, toen we de muren openmaakten. Dus alles moest eruit. Letterlijk alles. Waterleidingen, afvoer, riolering, elektra. Alles is vernieuwd.’
Foto's verbouwd Apollo Hotel Amsterdam
Renovatie hotelkamers
Bij het strippen van de kamers kwamen nog meer verrassingen naar boven, aangename en minder aangename. ‘In de badkamers is bij vorige verbouwingen enkele malen een voorzetwand geplaatst. In sommige kamers kwamen we tot wel vijf lagen tegels tegen, steeds met een paar centimeter ruimte ertussen. Soms wonnen we wel zo’n 30 centimeter aan ruimte. Dat is puur luiheid geweest, of gedaan omwille van snelheid. Het heeft niets met (geluids-)isolatie te maken.’
Een minder aangename verrassing was dat onder de vloeren een vreemd soort afwatering was gemaakt: regenwater liep letterlijk over het beton onder de vloeren van de kamers. Dat beton helde licht, zodat water naar de gang liep. Daar was dan, onder de vloer, een betonnen goot waar dat water in kwam en werd afgevoerd. Ook bleken in veel kamers de ramen te lekken. Vanwege de monumentale status van het gebouw had het nog heel wat voeten in aarde om dat te verhelpen, de ramen mochten niet zomaar vervangen worden.
Het pand werd in 1928, het jaar van de Olympische Spelen in Amsterdam, gebouwd als paviljoen voor de roeiwedstrijden op het water achter het hotel. Op datzelfde water lagen tijdens de verbouwing pontons met containers. Omdat het gebouw tot op het kale beton werd gestript, zijn in totaal 24 volle containers met puin afgevoerd.
Kruipdoor-sluipdoor
Ondanks de tegenslagen is vastgehouden aan de opzet: het hotel zou openblijven tijdens de verbouwing. In twee fasen zijn alle kamers en algemene ruimtes aangepakt, waarbij er weken waren dat medewerkers en gasten kruipdoor-sluipdoor tussen de steigers en bouwschermen in de lobby moesten manouvreren. Omdat het een complex project was, werd twee keer per week bouwvergadering gehouden. De planning was om 1 april 2017 te heropenen, dat werd 1 augustus.
Omdat de planningen hier en daar anders liepen dan verwacht, ontstonden weer andere uitdagingen. Zo moest nog tijdens de verbouwing al in minstens zes kamers de gloednieuwe houten vloer alweer worden vervangen. Die vloeren lagen er eigenlijk te vroeg in, en daarna ging niet elke bouwvakker er omzichtig genoeg mee om, ondanks de afdekking.
20 procent duurder
Apollo huurt het pand middels een zogeheten AAA-contract, wat wil zeggen dat alles boven de fundering voor rekening van de exploitant is. Apollo draaide dus op voor de volledige kosten van het project: mede door de tegenslagen was dat niet de vooraf geraamde €10 miljoen, maar €12 miljoen, zegt eigenaar Bas Tolmeijer. Aan die overschrijding van 20 procent liggen echter niet alleen de onverwacht hogere bouwkosten ten grondslag. Nog tijdens het werk werd gekozen voor een luxere afwerking van de kamers. Ook was er een uitdaging met de branddeuren. Ontwerper Erens wilde heel graag transparante branddeuren, een te kostbare zaak. ‘Die branddeuren waren een heet hangijzer. Het heeft lang geduurd voor we een oplossing vonden die zowel financieel als designwise acceptabel is.’
223 kamers
Het hotel beschikt over in totaal 223 kamers, waarvan 34 designkamers en 16 designsuites. In die designkamers hanteerde Erens de filosofie less is poor. Als tegenhanger van de trend in hotelinrichting waarbij vooral rustige kleuren en aardse tonen gebruikt worden en de betonnen wanden soms open worden gelaten, is hier elke wand met een ander materiaal in een andere kleur bekleed. ‘We wilden iets uitbundiger, iets kleurrijker.’ Geweven behang, hout, leer, zijde, verschillende soorten tegels, alles komt voorbij. ‘We wilden spelen met harde en zachte oppervlakken, structuren en kleuren. Wij zijn tactiele storytellers.’
Ook buiten de kamers: zelfs de plafonds zijn behangen, zodat de sfeer in het hele hotel in lijn is. Ook in de gangen komen verschillende materialen en texturen terug. ‘De gangen waren wel een ontwerpersnachtmerrie: ze zijn gebogen, en van de brandweer moet vanuit elk punt een nooduitgangbordje zichtbaar zijn. Die hangen hier dus zo ongeveer elke drie meter aan het plafond…’
Mix & match
Omdat het gebouw krom is, zijn ook geen twee kamers hetzelfde. ‘Toen we begonnen met tekenen, dachten we nog dat er veel hetzelfde zou zijn in de verschillende kamers. Tot we elke keer ontdekten dat de tekeningen niet klopten. Zelfs kamers direct boven elkaar zijn niet gelijk.’
Het gebouw is neergezet voor de Olympische Spelen in 1928, in de jaren 50 is er een deel aangebouwd. ‘Met die perioden hebben we in het interieur mix & match gespeeld. We zien op de kamers elementen uit de jaren 20, uit de jaren 50 en hedendaags.’ Die elementen zijn aangevuld met op elke kamer een replica van beroemde schilderijen van Hollandse meesters, zoals Het Melkmeisje van Vermeer. In totaal zijn er tien verschillende replica’s.
Frequente gasten
Bij het inrichten van de kamers is rekening gehouden met wensen van zeer frequente gasten. Zo is in één kamer specifiek voor een bepaalde gast die elke week een aantal nachten in het hotel verblijft een extra minibar geplaatst en in een andere kamer is op speciaal verzoek van een regelmatig terugkerende gast de open kast zoals die in andere kamers terugkomt, vervangen door een dichte.
Die open kast is een idee van Erens, die in de kamers ook het meest trots is op die oplossing. ‘De kamer is optisch veel ruimer, zonder dat het rommelig oogt.’ De moderne gast pakt - zeker voor één of twee nachten - toch niet zijn koffer uit. Dus is er nu een hangrail met kleerhangers in de hoek met daaronder een kofferrek. In diezelfde hoek is wel een flink wandmeubel gerealiseerd, waarin de kluis zit, en achter een deurtje de strijkfaciliteiten.
Ook is heel wat ruimte ingericht voor de minibar en vooral voor de marmeren plank met grote spiegel daarboven. De droom van de ontwerper: op elke kamer een goed gevuld drankenkabinet met normaal formaat flessen whisky, gin en andere cocktailbenodigdheden. Nu is nog slechts de minibar gevuld. Wel met een niet-standaard vulling: Italiaans water van St. Pellegrino om aan te sluiten bij de Italiaanse koffie van illy, en chocolade van Tony Chocolonely om de minibar een lokale touch te geven.
Marriott-standaarden
Naast dromen en losgaan met kleuren en materialen, had Erens zich wel aan een aantal standaarden van Marriott te houden - white label of niet. Zo moest er een bureau in, en moest daar ook een Amerikaans stopcontact en een usb-stopcontact bij geplaatst worden. Ook naast het bed, aan beide zijden, moesten usb-stopcontacten. En een wekkerradio met Apple-docking station.
Ook heeft elke kamer een fors tv-toestel van Samsung met Apple-tv (de suites zelfs twee), waarvan het formaat voor Marriott is voorgeschreven - van Heijboer hadden ze een tikje kleiner gemogen. De general manager is wel heel content met de positie van het bed. ‘We komen van een klassieke inrichting: met het bed tegen de muur naast het raam, tegenover de deur. Nu is het tegen de muur naar de badkamer gezet, tegenover het raam. De designer heeft me echt moeten overtuigen, maar ik ben er heel blij mee.’ ‘Hij sputterde meteen: maar waar moet de tv dan?’, herinnert designer Erens zich. Die tv hangt nu aan een uitklapbeugel aan de zijwand.
Wand van staal en glas
Heijboer is ook erg blij met het nieuwe klimaatsysteem DigiControl, dat is gelinkt aan Opera. Hierdoor wordt het klimaat in elke kamer individueel geregeld op basis van bezetting. Ook zijn alle kamersloten gereed voor mobiele check-in en te openen met de smartphone. De muur tussen het slaapdeel en de badkamer is vervangen door een wand van staal en glas, wat aansluit bij de uitstraling van de monumentale buitenzijde van het pand. ‘We wilden de badkamer een ruim en open karakter geven’, zegt Erens. ‘Vaak is die weggestopt, een donker hok zonder daglicht. Daarom hebben we ook in de badkamer met verschillende kleuren op de wanden gewerkt, zoals de rode tegels. We visualiseren veel bij het nadenken over keuzes.’
Wat dan weer vreemd aandoet bij een badkamer met zoveel glas is dat de, eveneens glazen, badkamerdeur wel op slot kan. ‘Een Marriott standaard.’
Het aantal kamers is met de verbouwing ongewijzigd. Wel is met de nieuwe stijl en het nieuwe label het serviceniveau omhoog gebracht. Het aantal fte’s is daarom gestegen van 140 naar 160. ‘Uiteraard biedt een geüpgraded product ook mogelijkheden de prijzen aan te passen, de average daily rate (adr) is na de verbouwing hoger dan daarvoor’, zegt Heijboer.
