‘Dat het nu weer heel goed gaat met de totale buitenshuisconsumptie betekent niet dat het overal goed gaat’, zo stelt Jan-Willem Grievink, directeur van het FSIN, de organisatie die de foodomzetcijfers traditiegetrouw rond de Horecava naar buiten brengt. ‘Er zijn veel horecabedrijven en cateraars die het nog steeds moeilijk hebben, terwijl anderen het juist extreem goed doen. De oorzaak moeten we zoeken bij een veranderend consumentengedrag dat weg beweegt van het traditionele midden van de markt en steeds vaker de uitersten opzoekt. Dat betekenen dat de bovenkant van de markt met lifestyle concepten en fine dining de komende jaren verder zal groeien, maar ook de voordeelsegmenten zullen fors groeien, waaronder het fenomeen discount dining.’
Nederland mainstreamland
De Nederlandse bestedingen aan voedings- en genotmiddelen komen voor ruim 75% van de in totaal €57,3 miljard uit het midden van de markt, het mainstreamsegment. Dat geldt zowel voor foodretail als voor foodservice. Maar dat gaat de komende tien jaar sterk veranderen, aldus het FSIN. ‘Consumenten zullen op zoek gaan naar uitersten in de markt. Enerzijds zijn dat vaker gepersonaliseerde gerechten, premium producten en lifestyle voedingsmiddelen. Anderzijds zullen ze vaker gaan voor het echte voordeelgevoel, waardoor er meer discountachtige segmenten ontstaan. We zien deze trend al wat langer in de VS en in Engeland en deze wordt nu ook elders in West-Europa zichtbaar. Voorbeelden van deze trend in Nederland zijn groeiende concepten als Happy Italy, Live Cooking, Vandaag en de verschillende wokformules. Hun aantal zal zich de komende jaren verdubbelen.’
Grenzen vervagen
De stijging van €643 miljoen in de buitenshuisconsumptie komt niet alleen vanuit de horecasegmenten. Steeds vaker zijn het ook supermarkten en speciaalzaken waar de consument iets voor directe consumptie koopt. ‘Alles overziend, kun je stellen dat de consument het begrip ‘horeca’ ten grave draagt. De afkorting horeca staat immers voor hotel, restaurant en café. Deze strikte indeling in herkenbare bedrijfstypen is verleden tijd. De consument gaat niet meer naar het restaurant. Hij gaat ergens iets eten. De consument duikt niet meer het café in. Hij wil even wat drinken. Dat kan een cola zijn in een winkelcafé maar evengoed een ambachtelijk bereide frisdrank in de open lobby van een stadshotel. Want bovenal kiest de consument voor de locatie, atmosfeer en prijs die hem op dat moment het beste past of recht doet aan zijn levensstijl. Op dag X is dat het bouwmarktrestaurant. Op dag Y een trendy hamburgertent. Op dag Z een maaltijd via Thuisbezorgd.nl.'
Social media
Traditionele horecatypen die niet meebewegen met deze consument zijn sneller out of business dan in hun ergste nachtmerries, mede doordat social media dit gedrag versnellen’, zo analyseert het FSIN. Nieuwe diensten als Marleenkookt.nl, Thuisafgehaald.nl en Airdnd.nl zijn voorlopers van talloze nieuwe spelers op de grenzeloze foodmarkt waarin ook de consument zich als kok gaat gedragen. Dankzij internet is de drempel voor particulieren om toe te treden tot professionele markten veel lager geworden. Menig talentvolle thuiskok betreedt de markt, aangemoedigd door tv-programma’s als ‘Heel Holland bakt’.
Bezorgmarkt gaat fors groeien
'Het fenomeen ‘bezorgen’ groeit flink. In 2015 is de bezorg- en afhaalomzet met ruim 8% gegroeid tot €1,13 miljard. 'De komende jaren zal die markt stijgen tot een omvang van minimaal €4 miljard in 2025. Daarbij gaat het niet alleen om de bezorg- en afhaaldiensten van retailers (€450 miljoen), maar ook om de duizenden kleine bezorg- en afhaaldiensten vanuit foodservicesegmenten (pizzakoeriers, tafeltje-dek-je, Thuisbezorgd.nl, diepvriesmaaltijden et cetera)', aldus het FSIN.
Eten in je eentje
FSIN stelt verder dat:
• Niet alleen het aantal eenpersoonshuishoudens groeit fors. Ook het aantal individuen dat deel uit maakt van een meerpersoonshuishouden maar dat een deel van de week leeft als een eenpersoonshuishouden groeit en jaagt de gemaksomzet buitenshuis aan.
• Steeds vaker doen horecaondernemers een deel van hun inkopen bij supermarkten (ruim €380 miljoen). Dat laat de foodomzet van supermarkten extra groeien.
