De scheidslijn tussen de traditionele kanalen van supermarkt, horeca, catering of speciaalzaak wordt steeds vager. Deze grensvervaging wordt ook wel blurring genoemd. Door blurring ontstaan nieuwe concepten, mengvormen van supermarkt met horeca of horeca met retail en cultuur.
Blurringconcepten
In steden als Berlijn, Londen of New York is het de normaalste zaak dat je in een supermarkt ook iets kunt eten, dat fastservicebedrijven een winkeltje hebben om eten te kopen om mee te nemen en dat je bij een boekhandel iets kunt drinken. In Nederland schieten dit soort concepten nu ook als paddestoelen uit de grond. Het FSIN verwacht in 2025 dat 9 procent van de foodmarkt (geschatte omvang €69,5 miljard) wordt ingevuld door geblurde concepten.
Een bekend voorbeeld dat recent in het nieuws is geweest, is de overname van de horecatak van V&D door Jumbo Supermarkten. Frits van Eerd, algemeen directeur van Jumbo ziet veel synergievoordelen in de combinatie La Place en Jumbo. ‘De traditionele scheiding tussen supermarkten en foodhoreca is aan het verdwijnen. Onze klanten willen zelf bepalen waar, wanneer en wat ze eten. Nieuwe convenience ontwikkelingen zoals ‘eat it or take it’-concepten, maar ook e-commerce, bieden tal van mogelijkheden om hier nog beter op in te spelen. Het is voor ons duidelijk dat hier heel veel kansen liggen.’
Belemmeringen
Voor horecaondernemers is het niet zo eenvoudig een winkeltje erbij te doen. Voor bedrijven waarin horeca en retail of andere functies met elkaar worden gecombineerd gelden regels. De Drank-en Horecawet uit 1964, kent een strikte scheiding tussen wat mag in levensmiddelenwinkels, in slijterijen, in de horeca en in niet-levensmiddelenwinkels. Een restaurant dat bijvoorbeeld extra inkomsten wil genereren door schilderijen of andere producten te verkopen, mag dat niet doen vanuit dezelfde ruimte. Omdat in het restaurant ook alcohol wordt geschonken. Wel kunnen bijvoorbeeld schilderijen opgehangen worden in het restaurant met een verwijzing naar een aparte webshop.
Vanuit de horeca is er veel kritiek op de regelgeving. Brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vindt dat de Drank- en Horecawet op de schop moet. KHN-voorzitter Toon Naber: ‘In een steeds sneller veranderende wereld met totaalconcepten, megawinkelcentra en consumenten die ‘beleving’ steeds belangrijker vinden, is de wetgeving niet meer van deze tijd. De strikte functiescheiding tussen retail en (drankverstrekkende) horeca is in de vorige eeuw bedacht en anno 2016 niet meer functioneel.’
Pilot gemeenten
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is onlangs gestart met een pilot ‘blurring’. Gemeenten mogen in deze pilot ervaringen opdoen met de ‘gemengde horeca-bestemming’. Gekeken wordt in hoeverre het, met het oog op de Drank- en Horecawet, mogelijk is bepaalde mengvormen van horeca en detailhandel toe te staan. Veel gemeenten juichen dit initiatief toe omdat het een kans is om winkelstraten levendig te houden.
Kans of bedreiging
Een van de gevolgen van de VNG-pilot is dat gemeenten zelf gaan experimenteren. Zo krijgen winkeliers in de binnenstad van Den Bosch de kans om een klein terras te exploiteren voor hun zaak, waar ze ook alcohol mogen schenken. Ook Maastricht, Zwolle, Arnhem en Amsterdam doen mee aan de pilot om alcohol toe te staan in de retail, zonder dat de winkeliers hoeven te voldoen aan de eisen van de Drank- en Horecawet. Vanuit de horeca is daar kritiek op. Ton Poppes, eigenaar van vier horecabedrijven op het Rembrandtplein in Amsterdam: ‘Het fenomeen blurring moet niet alleen het feestje van de winkeliers worden. De horeca moet dan ook meer ruimte krijgen om retail te bedrijven. Er zal altijd sprake moeten zijn van gelijke voorwaarden.’
Event
Om de betekenis van blurring te duiden, de kansen in kaart te brengen en tips te krijgen om mee te gaan in de veranderende behoefte van de consument, organiseert Vakmedianet, uitgever van verschillende foodgereateerde vakbladen, onder het label Foodvisie voor ondernemers het congres ‘Blurring, Food meets Horeca’. Het congres vindt plaats op 27 juni 2016 in de High Tech Campus in Eindhoven. Key notes uit binnen- en buitenland, waaronder trendwatcher Steven van Belleghem zullen de kansen en bedreigingen van blurring duiden. Actuele onderzoeksresultaten en praktijkvoorbeelden worden gedeeld; deelnemers kunnen meedoen aan praktijksessies en krijgen concrete handvatten om direct in praktijk te brengen.
