I-Hospitality
De Arnhemse horecaondernemer Mathijs Gielen van De Staat Bar & Keuken begon drie jaar geleden zijn tweede bedrijf: I-Cooks: een uitzendbureau dat koks uit Spanje en Portugal naar Nederland haalt om hier te werken. Vandaag de dag is I-Cooks nog maar een tak aan de grotere boom genaamd I-Hospitality. Dit omdat niet alleen vraag bleek te zijn naar koks, maar ook naar bedienend personeel en housekeeping. I-Hospitality zoekt horecamedewerkers in het buitenland, zorgt voor transfer naar Nederland én regelt de huisvesting. Gielen vertelt dat hij zeker een 300 procent stijging ziet in de vraag. 'Onze e-mailbox ontploft. Maar momenteel duurt het een stuk langer dan normaal om nieuwe opdrachtgevers te voorzien. Dit omdat we onze bestaande klanten - veelal grote horecagroepen - eerst willen ontzorgen.'
Personeel en huisvesting
Gielen zegt dat I-Hospitality veel uitdagingen met zich meebrengt, omdat zowel huisvesting als het tekort aan horecapersoneel in Nederland een probleem is. 'Maar je hebt wel te maken met mensen, die wil je goede arbeidsvoorwaarden bieden, maar ook een goede huisvestiging. Kamers delen zijn we dan ook geen voorstander van.'
Proeven aan een 9 tot 5 baan
Hoewel de aanvraag groeit, is het voor Gielen lastiger om koks in het buitenland te vinden. 'Omdat Nederland rood gekleurd is, is ons land minder populair om als kok aan de slag te gaan.' De verwachting is dat dit in de loop van augustus en september weer zal aantrekken.
Hij beaamt dat veel horecaondernemers medewerkers zagen vertrekken die tijdens de lockdown tijdelijk proefden van een 9 tot 5 baan. 'Dat heb ik zelf ook ervaren. Maar het zijn niet alleen de uren waardoor de horeca minder aantrekkelijk is geworden, er moet fundamenteel iets veranderen om de branche weer aantrekkelijk te maken.'
Koks uit Spanje
Dick van Ostaden van het bedrijf 'Koks uit Spanje' ziet ook een grote toename in aanvragen. 'Het is echt ongekend.' Zelf ondervond hij in het verleden aan den lijve hoe lastig het is om vacatures op te vullen, met name in de keuken. Hij zocht zijn toevlucht in het buitenland, met succes. Een aantal jaar is hij nu eigenaar van het online platform Koks uit Spanje (K.U.S.) en heeft hij al veel bedrijven voorzien van buitenlandse koks.
K.U.S. biedt ondernemers op zijn beurt de mogelijkheid tot het plaatsen en inzien van CV’s op Koksuitspanje.nl. K.U.S. brengt vacatures in Spanje onder de aandacht en kijkt over de schouder van de ondernemer mee, tot aan het moment dat de nieuwe kok in de keuken staat. 'Het personeelstekort is momenteel echt dramatisch. Ik spreek ondernemers die hun zaak dicht moeten gooien, of de openingstijden aanpassen, om zo te kunnen blijven draaien met het personeel dat ze hebben.'
Groter groep, kleinere vijver
Van Ostaden: 'Het personeelstekort komt niet alleen door het slechte imago - er wordt echt al lang boven CAO betaald - maar ook omdat er de afgelopen acht jaar zo'n veertig procent aan horeca bij is gekomen. Het is de snelst groeiende sector. Je kan niet met een steeds groter wordende groep, uit een steeds kleiner wordende vijver blijven vissen.'
'De koksopleidingen zijn bovendien maar voor dertig procent gevuld, dus nieuwe aanwas blijft uit, zo vervolgt Van Ostaden. 'De komende jaren gaat het niet beter worden, dus moeten we wel over de grenzen gaan kijken.' Van Ostaden krijgt niet alleen aanvragen voor koks, maar ook voor banketbakkers, mensen in de bouw en slagers. Ik heb vorige week ook de eerste mensen in de bediening geplaatst.' Van Ostaden zegt kandidaten genoeg te hebben. 'Ook in Italië, maar over het algemeen spreken die koks slecht Engels en dat is wel belangrijk.' Buiten Europa zitten ook genoeg goede koks met ervaring. 'Maar dan krijg je te maken met het IND-traject (asielaanvraag) - dat maakt het té ingewikkeld. Voor mensen met een Europees paspoort geldt vrij verkeer van werken en wonen.'
Uitstroom personeel naar RIVM en GGD
'En er is veel horecapersoneel tijdens de coronacrisis uitgestroomd. Het RIVM en de GGD betalen beter, daar kunnen we niet tegenop', zegt Hendrik Karabagias die vijf horecazaken in Zwolle heeft, tegenover het NOS. Hij haalt bij gebrek aan Nederlands personeel zijn medewerkers uit diverse landen. 'In de keuken hierboven staat Adriano, eergisteren gearriveerd uit Portugal, in een andere zaak werkt Xenia uit Griekenland en zondag verwachten we Gustavo uit Tenerife', zo vertelt hij. 'Ik hoor al dat in sommige delen van Nederland tekenbonussen worden gegeven. Een paar honderd euro als je overstapt naar een collega-restaurant. Maar ik denk dat we ons beter structureel op het buitenland kunnen richten. Dat werkt beter dan in elkaars vijver te vissen.'
Huisvesting is ook een probleem
Directeur Rick Polman van de Van der Valk-vestiging in Eindhoven heeft voor het buitenlandse personeel ook tijdelijk hotelkamers ter beschikking, want huisvesting is ook nog een probleem. Zelf springt hij ook bij in de keuken. Polman zegt niet uit te sluiten dat over een paar jaar de helft van alle koks uit het buitenland komt.