Het verbod op 15-jarige maaltijdbezorgers werd in het voorjaar aangekondigd, maar veel cafetariahouders dachten dat ze de tijd zouden krijgen om maatregelen te treffen. ‘Dat het zó snel in zou gaan, hadden we niet verwacht’, zegt Robbert Lohstroh van Silly’s Pop Up en Catering in Berghem. ‘Dat hoor ik ook van collega’s. We dachten januari 2021, of september 2020 als we pech hebben. Maar nu krijgen we niet eens de kans om vacatures te plaatsen en nieuwe mensen aan te nemen. En door corona is het al een ontzettend lastige tijd voor de gemiddelde horecaondernemer.’
Silly’s had 8 bezorgers op de fiets, waarvan de helft 15 jaar is. ‘Twee van hen zijn bijna 16. Die bieden we binnenwerk aan totdat ze over een maand en twee maanden weer de weg op kunnen. Maar ik denk niet dat we die andere twee kunnen houden.’ Lohstroh is op zoek naar vier bezorgers. ‘Ik heb al twee kandidaten gehad waar ik best een goed gevoel over heb.’
‘De bezorgmarge verandert met oudere medewerkers’
Eethuys de Lind in Oisterwijk had een bezorgteam van 16 medewerkers waarvan er 8 niet meer de weg op mogen. ‘Dat is dus best pittig’, zegt Mark Verwey. ‘We hebben meteen geschakeld. Een aantal van hen wordt binnen 2 of 3 maanden 16, dus die tijd moeten we overbruggen. We hebben een bezorgauto gekocht en daar iemand voor aangenomen. Iemand van 20, een stuk duurder dus. Daardoor verandert je bezorgmarge. Verder vragen we onze andere medewerkers om flexibel te zijn. Iemand achter de bakwand zal ook een keer gaan bezorgen.’ Dat geldt ook voor de eigenaar zelf, die op de fiets springt als het nodig is.
Verwey houdt iedereen in dienst, en met nieuwe bezorgers erbij wordt zijn personeelsbestand groter. ‘Dat is geen probleem, we moeten investeren in bezorging want de bestellingen blijven komen. Degenen jonger dan 16 kunnen in de afwas staan, of vlees portioneren wellicht. Dat zijn eenvoudige nevenactiviteiten. We moeten er met z’n allen voor gaan, dan komt het best goed.’
‘Net als corona worden we wéér overvallen’
De snelheid waarmee het verbod werd ingevoerd, was volgens Sjoerd Nauta van Kwalitaria Goverwelle Gouda te vergelijken met 15 maart. ‘Het is net als corona, want we worden wéér overvallen. Het werd bekendgemaakt en binnen twee dagen ging de regel in. Het wordt heel makkelijk medegedeeld, maar de hele bedrijfsvoering staat weer op z’n kop.’
Het effect is groot voor Nauta. ‘We gaan de zomer in en we zijn nu aan het bekijken hoe we dit gaan oplossen. We hebben 13 bezorgers en 5 daarvan zijn 15 jaar. Eentje wordt over een paar weken 16, en tegen het eind van het jaar zijn ze allemaal 16. Maar voor de vakantieperiode heb ik een probleem.’
Een aantal bezorgers kan andere werkzaamheden oppakken, maar Nauta moet er minimaal twee laten gaan. ‘Ze hebben een opzegtermijn dus ik heb ze nog vier weken in dienst. Ik wil het namelijk wel netjes afsluiten. Voor die jongens is het natuurlijk geen leuke introductie tot het arbeidsproces. Je begint ergens en je wordt heel snel weer ontslagen.’
Extra zuur voor de Kwalitaria-ondernemer is dat hij de auto en scooter een tijd terug heeft vervangen door e-bikes omdat hij meer met 15-jarige bezorgers wilde werken. ‘Het voordeel zit ‘m niet zozeer in de kosten, maar in het feit dat die markt gewoon groter is omdat ze nog niet overal aan de slag kunnen. En voor een e-bike hebben ze geen rijbewijs nodig.’
‘Zó oneerlijk voor die jongelui’
Marcel Meeuwig van Cafetaria Eethuis Family Uithoorn heeft 5 bezorgers van 15 jaar in dienst. Ook hij is verrast. ‘En het is zó oneerlijk. Die jongelui werken bij mij, met plezier, en nu in één keer mag het niet meer. Ze hadden beter kunnen zeggen dat je vanaf 1 juli geen 15-jarige bezorgers meer aan mag nemen. Nu wordt het ons onmogelijk gemaakt.’
Meeuwig is niet van plan meteen te gehoorzamen. ‘Ik laat die jongens van 15 jaar nog wel even op de fiets hoor, ik denk niet dat ze in een dorp zo snel gaan bekeuren. Een paar van die gasten zijn echt verschrikkelijk goed, het zou zonde zijn als die hierom weggaan. Gooi mij maar voor de rechter, ik verweer me wel. En wij nemen de veiligheid heel serieus. We hebben helmen, de fietsen worden om de twee maanden helemaal nagekeken, de verlichting is in orde. Wij nemen onze verantwoordelijkheid. En we zitten niet in een stad waar een enorme toename van verkeer is. Dus qua veiligheid is het redelijk gewaarborgd.’
En bij Family Uithoorn is geen sprake van tijdsdruk, benadrukt Meeuwig. ‘Daar houden we niet van. We bespreken dat ook met elkaar. Ik hou niet bij hoeveel bezorgingen iemand doet. Ik wil niet dat iemand met die stress op de fiets zit.’
15-jarige bezorgers niet meteen van de weg
Volgens ProFri-directeur Frans van Rooij is de impact van de nieuwe regel op de gehele branche groot. ‘Een voorzichtige schatting is dat er 2500 15-jarige maaltijdbezorgers ineens hun baantje kwijt zijn. Die vervang je niet zomaar.’ Van Rooij denkt dat er meer ondernemers zijn die ze niet meteen van de weg zullen halen. ‘Dat is begrijpelijk, want een nieuwe bezorger vinden die wat ouder is, gaat bijna niet lukken. Maar je moet dat als ondernemer echt niet doen, dat is onverantwoord. Als er iets gebeurt dan ben je niet verzekerd en kun je wel stoppen met je bedrijf.’
ProFri heeft nog enkele verwoede pogingen gedaan bij staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om het verbod uit te stellen of om een coulanceperiode af te spreken. ‘Maar dat gaat niet lukken. Niemand wil de verantwoordelijkheid dragen als dadelijk een 15-jarige bezorger een auto-ongeluk krijgt. Dit is nu de wet, daar kunnen we niets meer aan doen.’
‘Snelheid van verbod niet goed ingeschat’
Van Rooij geeft toe dat ook hij overvallen werd door de snelheid waarmee het verbod werd ingevoerd. ‘Nadat het verbod in het voorjaar werd aangekondigd, zijn we net zoals iedereen helemaal opgegaan in de problemen rondom corona. Achteraf gezien hadden we er dichter op moeten zitten, maar de verwachting was dat er nog een tussenstap zou volgen. Dat hebben we niet goed ingeschat. De staatssecretaris zegt in haar reactie dat Koninklijke Horeca Nederland desgevraagd heeft aangegeven geen bezwaar te hebben tegen de voorgenomen aanpassing van de regelgeving. Helaas heeft ze bij de besluitvorming geen van de andere verenigingen geraadpleegd. Met dit voorval zijn we een ervaring rijker en inmiddels hard bezig om onze contacten in Den Haag te verbeteren.’ KHN heeft nog niet gereageerd op vragen van Snackkoerier.
Acht nieuwe bezorgers in twee dagen
Bas Berens van HappyFood Hoevelaken en Barneveld-Zuid heeft het wonderlijk genoeg voor elkaar gekregen om in twee dagen tijd acht nieuwe bezorgers aan te nemen. ‘Dat is best snel, er was ook veel animo. Als je je een beetje kwetsbaar opstelt en zegt dat je een probleem hebt, zijn mensen bereid om te helpen. Maar onderschat de impact niet op een bedrijf. Beide bedrijfsleiders hebben overuren gemaakt om alles voor elkaar te krijgen, dat kost geld. Gelukkig kon ik leunen op mijn medewerkers die mijn hierin keihard hebben gesteund.’