De overname van Hotel De Wereld, een reconstructie van een waanzinnige week. Wiebe de Vries tuurt naar het beeldscherm van zijn computer op het kleine kantoor aan het eind van de gang op de bovenste verdieping van hotel De Wereld. Het beroemde Wageningse hotel waar op 5 mei 1945 de capitulatie van de Duitse bezetter werd getekend. Op zijn bureau staan drie halflege flesjes mineraalwater. Om hem heen staan ordners en liggen documenten. ‘Concept marketingplan’, staat op een van de mappen.
Wiebe scrollt met zijn muis door het reserveringsprogramma. Maart, april en mei schieten als een zigzagpatroon van rode en groene vakjes door het beeld. Aandachtig tuurt hij naar de rode vakjes. Met een grijns kijkt hij achterom naar zijn vader Lammert, die heeft meegekeken naar het scherm. ‘Zie je wel’, zegt hij tegen zijn vader, ‘zo slecht is hier het helemaal niet. We zitten tot en met mei aardig vol.’ Zijn vader knikt. Die weet: ze hebben een parel op de kop hebben getikt.
Dezelfde middag beslissen
Op donderdagochtend 9 november zit Lammert de Vries thuis in de bossen van Arnhem aan een kop koffie. Vanuit zijn raam ziet hij de dramatische najaarswolken boven Landgoed Groot Warnsborn, het magnifieke hotel dat hij de afgelopen 30 jaar stukje bij beetje samen met zijn vrouw Sjoukje heeft gemaakt tot wat het nu is. Het witte pleisterwerk van het hotel weerkaatst de zonnestralen die door de wolken breken. Lammert de Vries buigt zich over de krant die voor hem ligt. Zijn aandacht wordt getrokken door een bericht. ‘Hotel De Wereld failliet.’ Op hetzelfde moment ontvangt hij een app van zijn zoon Wiebe in Stockholm. Ook die heeft het nieuws van het faillissement gehoord.
Twee weken daarvoor hebben Lammert en Wiebe samen een tocht gemaakt langs een handvol horecazaken die te koop staan. Misschien zit er iets voor Wiebe tussen. Na 6 jaar internationale hotellerie is hij de grote ketens en het buitenland zat. Hij wil terug naar Nederland om hier een eigen zaak te beginnen. Zijn contract met het Sheraton in Stockholm heeft hij opgezegd. Per 1 december komt hij terug, zoveel staat vast. Maar de bedrijven die ze bezoeken, zijn het net niet en Wiebe keert terug naar Stockholm.
>> Leestip: Zo (ver)koop je een horecabedrijf
Roemruchte historie
En dan komt het bericht binnen van het faillissement van hotel de Wereld, het beroemde Wageningse hotel waar op 5 mei 1945 de capitulatie van de Duitsers werd getekend. Het nieuws van het faillissement leidt bij de familie De Vries voor grote opwinding. Lammert: ‘Ik wist niet wat ik las. Hoe kan dit, zo’n roemrucht bedrijf. Maar dan lees je over de Jaap Venendaal Groep en dat er ook andere bedrijven bij betrokken zijn. De een zal de ander wel meegetrokken hebben. Hoe dan ook, ik vond het jammer. Een mooi bedrijf als De Wereld hoort niet failliet te gaan.’
Onder het bericht in de Gelderlander staat een oproep van de curator, Bierman advocaten in Tiel. Geïnteresseerden moeten zo snel mogelijk contact opnemen. De Vries stuurt onmiddellijk een mail, met het verzoek om meer informatie. Nog dezelfde avond stuurt curator Marike Boersen hem een bericht terug, met daarin onder meer informatie over de omzet. Op vrijdagochtend wordt De Vries gebeld. Het is de curator. Als hij echt geïnteresseerd is, moet hij die middag voor vijf uur een bod doen. Hij kijkt zijn vrouw Sjoukje aan. Hoe moeten ze hier nou mee omgaan?
Alles moet snel
De overname van een failliet bedrijf hebben ze nog nooit meegemaakt. Alles moet snel. Tegen Sjoukje zegt hij: ‘Als jij nou incognito naar De Wereld gaat om een kop koffie te drinken en te kijken hoe het eruitziet?’ In Wageningen aangekomen wordt zijn vrouw onmiddellijk door het aanwezige hotelpersoneel herkend. ‘Hallo mevrouw De Vries, wat leuk u te zien!’
Ondertussen duikt Lammert samen met zijn accountant in de cijfers. Ze gaan aan het rekenen. Hoeveel kamers zijn er? Hoeveel zitplaatsen telt het restaurant? Wat is de huur? Wat is de staat van onderhoud? Van het interieur? Ze vergelijken de cijfers met die van hun eigen bedrijf. Als Sjoukje na een paar uur terug komt, zijn ze eruit. Ze gaan een bod uitbrengen op De Wereld. Ze hebben een flinke financiële reserve achter de hand die ze daarvoor kunnen gebruiken. Een bank is niet nodig. Op vrijdagmiddag 10 november om vijf uur ’s middags drukt Lammert de Vries op de enter-knop van zijn computer en stuurt het bod naar de curator.
Champagne voor het hele team
Op zaterdagmorgen 11 november 2017 gaat in huize De Vries de mobiele telefoon van Lammert. Het is curator Boersen. ‘U zit bij de laatste drie,’ deelt ze mee. Of hij vandaag nog naar Wageningen kan komen? Bij De Wereld onderhandelen ze verder.
Er volgen zijn vier slapeloze nachten. De Vries: ‘Wilden we dit wel echt? Was dit een goede beslissing? Eigenlijk hadden we afgesproken het wat rustiger aan te doen. Maar deze kans was uniek.’
Op 14 november zetten ze de handtekening onder de overname. In zes dagen hebben ze er een hotel bij. ‘We hebben die avond het personeel van Warnsborn verwittigd. Jongens, allemaal bij elkaar komen, we trekken een fles champagne open, we hebben er een bedrijf bij.’ Nog dezelfde avond vertrekken ze met Wiebe naar De Wereld. Ook daar trekken ze de champagne open. ‘Beste mensen, we zijn de nieuwe eigenaren en we gaan er wat moois van maken!’
Eigen reserves helpen bij overname
Waarom ging hotel De Wereld naar De Vries, en niet naar een van de twee andere kandidaten? Volgens De Vries was het bod van ruim twee ton voor inventaris en goodwill een redelijk bod. Navraag bij de curator leert dat dat bod ook het hoogste was. Normaliter gaat een failliete zaak naar de hoogste bieder, in het belang van de schuld-eisers.
Ook hun financiële daadkracht, de snelheid waarmee ze het bedrag op tafel konden krijgen, speelde voor de curator een rol. De overnamesom van twee ton financierde De Vries uit de eigen reserves. ‘Gelukkig hadden we geen bank nodig, dus konden we snel schakelen. Als we eerst een financiering hadden moeten afsluiten, hadden we zeker achter het net gevist.’ Hun ervaring met cultureel erfgoed en het feit dat ze een familiebedrijf zijn, hielp ook. De Vries: ‘Ze wilden voorkomen dat er weer een keten of een investeerder in kwam. Dat wilde ze per se niet.’
Geen lijken in de kast
Rest de vraag: was De Wereld het pareltje uit de Venendaal Groep? Lammert de Vries denkt van wel. Lijken in de kast is hij niet tegengekomen. ‘De eerste twee maanden die we hebben gedraaid, waren niet verliesgevend. We hebben geen hoog rendement gescoord, maar we hebben ook geen verlies gedraaid. Dat geeft aan dat hier veel meer in zit. Dat weten we zeker en dat gaan we voor elkaar krijgen.’
Veelzeggend is dat hij op één na alle medewerkers heeft overgenomen. ‘Je kunt in principe iedereen naar huis sturen en met een schone lei beginnen. Maar daar was geen reden voor. De medewerkers hebben het altijd op eigen kracht gedaan, zonder directie, en ze willen graag met ons verder.’
Investering interieur: €100.000
Alleen de boekhouding was even schrikken. ‘Toen we hier kwamen, was dat een chaos. Er stonden mensen op de loonlijst die elders werkten en andersom. Omzetten die op een andere plek werden geboekt, kwamen hier in de kassa. Dus we moesten eerst helemaal uitzoeken wat van ons was en wat niet.’ De Vries maakte snel schoon schip en implementeerde het reserveringssysteem en de boekhoudingssoftware uit Arnhem. ‘We kunnen nu real time zien waar de omzetten vandaan komen. Uit het restaurant, het hotel, of de zaal? We sturen veel meer op cijfers. Het yielden, het spelen met de kamerprijs op basis van de bezetting, heeft in De Wereld zijn intrede gedaan.
Andere quick fixes zijn nieuwe bedden, gordijnen, karpetten en flatscreens op de kamers, een verzameling antieken globes in de historische zalen en twee nieuwe elektrische haarden. ‘De vorige waren al 5 jaar stuk.’ Totale kostenplaatje: €100.000. Binnenkort wordt de buitenkant uitgelicht voor een bedrag van 20 mille. ‘Je kijkt nu ’s avonds in een donker gat.’ En dan is het even genoeg geweest met investeren. ‘We kunnen niet meer investeren dan we nu hebben gedaan.’
Laaghangend fruit
De eerste winst denkt De Vries te halen uit het ombouwen van grote capitulatiezaal tot bar-lounge en de serre tot brasserie, als tegenhanger van sterrestaurant O Mundo. ‘We merken dat uit de twee zalen en de serre veel te weinig omzet komt. Dat is zonde. We hebben hier veel longstay-gasten van Wageningen UR en Friesland Campina. Die gaan niet tien avonden in O Mundo eten. Die gaan negen van tien keer de stad in. Als we daar twee keer in de brasserie van kunnen maken, genereren we veel meer omzet. Als je alleen dat laaghangende fruit plukt, ben je al winstgevend.’
Ondergang Jaap Venendaal Groep
Horecamagnaat Jaap Venendaal begint zijn carrière op zijn 15e als afwasser. Hij werkt zich op tot chef-kok en wordt manager van hotels in het buitenland. Ook is hij general manager van het NH Krasnapolsky hotel in Amsterdam. Hij start zijn imperium in 2005 met de aankoop van een hotel en congrescentrum in Wageningen, dat hij omdoopt tot Hof van Wageningen. In de jaren daarna koopt hij verschillende restaurants en hotels, niet zelden uit een faillissement. Hij wordt gefinancierd door Green Real Estate, het investeringsvehikel van textielmagnaat en investeerder Jan Zeeman. 2013 is een topjaar voor Venendaal. Hij neemt onder meer Landgoed Avegoor in Ellecom over en hotel De Wereld met restaurant O Mundo.
In dat jaar stormt hij de Top 100 van Misset Horeca binnen op plek 88. Twee jaar later, in 2015, is Venendaal al opgeklommen naar positie 69 met een omzet van €15,1 miljoen en 8 vestigingen. In 2017 staat hij op positie 70. Maar de klad zit erin. In het voorjaar van 2015 breekt brand uit in de Hof van Wageningen waardoor de 150 kamers van het hotel een tijdlang niet kunnen worden gebruikt. Ook voelt hij de naweeën van de crisis. In de zomer van 2016 verkoopt Venendaal drie hotels aan Fletcher: het zijn het in 2012 compleet herbouwde hotel De Wageningsche Berg, Landgoed Avegoor en Frerikshof. Het is het begin van het einde. Op 8 november 2017 gaat de Jaap Venendaal Groep failliet. Het bedrijf gaat gebukt onder een miljoenenschuld. Directeur en eigenaar Venendaal vraagt het faillissement zelf aan.