nnen Europa hebben ruim 750 gemeenten de titel Fairtrade Gemeente bemachtigd. In Nederland hebben vijf gemeenten deze titel en zijn ongeveer 50 gemeenten bezig om dit te behalen. Naast bijvoorbeeld Rotterdam en Amsterdam doet ook Alkmaar de uiterste best om deze titel in de wacht te slepen. Een van de stappen is het inkopen van fairtrade koffie, thee en cacao. Hiertoe hebben zij recent een aanbesteding uitgeschreven om fairtrade koffie, thee en cacao in te kopen.
Helaas zijn zij in dit voornemen gestrand op een negatieve houding van Douwe Egberts die uitmondt in een juridische strijd met gemeenten. Douwe Egberts kiest ervoor om geen fairtrade koffie te leveren. Fairtrade wil zeggen dat de koffie is afgenomen van coöperaties van kleine koffieboeren, dat er op zijn minst een minimumprijs is betaald voor de koffie die de kosten van sociaal- en milieuvriendelijke productie dekt. Bovendien is er bovenop de wereldmarktprijs een extra premie betaald, zijn er langdurige handelsrelaties tussen de coöperaties en de koffiebrouwer aangegaan en wordt er gewerkt met voorfinanciering. Voor de kleine koffieboeren is een extra vangnet ingebouwd als de prijs op de wereldmarkt laag is. Douwe Egberts hanteert minder vergaande criteria dan bovenstaande voor haar sociale beleid.
Voor gemeenten is het inkopen van fairtrade koffie een bewuste keuze. Ze leveren hiermee een bijdrage aan armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling van kleine koffieboeren in ontwikkelingslanden. Niet alleen gemeenten willen steeds vaker fairtrade producten in hun assortiment opnemen, ook de Ministerraad stemde op 9 oktober 2009 in met de sociale criteria voor het inkoopbeleid. In deze criteria zijn eisen voor de arbeidsomstandigheden opgenomen, en ook de fairtrade-norm voor een eerlijke prijs. Sommige gemeenten, zoals Alkmaar, lopen op dit beleid vooruit en besluiten om zelf ook al fairtrade in te kopen. Een mooie beloning zou het behalen van de titel Fairtrade Gemeente zijn.
Fairtrade Gemeente is een eervolle titel die aangeeft dat de plaatselijke gemeenschap bijzonder veel aandacht besteedt aan eerlijke handel. Een gemeente kan de titel verdienen als ze aan zes campagnecriteria voldoet. Zo laat een gemeente ondermeer zien dat horeca, winkels, bedrijven, maatschappelijke organisaties en de lokale overheid fairtrade producten verkopen of gebruiken. De campagne is een internationaal succes en past bij de groeiende erkenning dat via eerlijke handel een zinvolle bijdrage wordt geleverd aan armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling van kleine producenten en boeren in ontwikkelingslanden.
