Het CBS stelde woensdag 2 oktober de groeicijfers voor zowel het eerste als het tweede kwartaal bij. In de eerste drie maanden kromp de economie zelfs, met 0,1 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. In het tweede kwartaal bleef het bruto binnenlands product (bbp), de som van alle geproduceerde goederen en diensten, gelijk aan vorig jaar.
’We verkeren op de rand van een recessie’, aldus het CBS. Van een recessie is sprake wanneer de economie twee kwartalen achtereen krimpt. Volgens het CBS is de economie nu al vier kwartalen niet of nauwelijks meer gegroeid, wat sinds de recessie van 1992-1993 niet meer is voorgekomen.
De Nederlandsche Bank erkende woensdag dat haar groeiraming van 0,7 procent voor het hele jaar is achterhaald door de nieuwe cijfers van het CBS. De centrale bank kon echter nog geen nieuw cijfer geven. Bankeconomen verwachten een groei van circa 0,4 procent. Het Centraal Planbureau ging op prinsjesdag uit van 0,5 procent.
In augustus raamde het CBS nog een economische groei van 0,1 procent voor het tweede kwartaal. Die gegevens zijn ook gebruikt bij de opstelling van de Macro Economische Verkenningen, die het kabinet gebruikt bij het opstellen van de rijksbegroting. ‘We zijn inderdaad een tintje somberder dan toen’, aldus een CBS-woordvoerder.
De Nederlandse huishoudens consumeerden in het tweede kwartaal slechts 0,8 procent meer na een al bescheiden groei in 2001 en in de eerste drie maanden van dit jaar. Consumenten gaven minder uit aan duurzame artikelen en vooral de verkoop van woninginrichting, huishoudelijke artikelen en kleding ging achteruit. Ook de horeca kreeg te maken met een zuiniger consument.
VNO-NCW liet in een reactie op de cijfers van het CBS weten dat de economische stilstand is te wijten aan de hoge loonkosten. Volgens de werkgeversvereniging was de overheid de afgelopen tijd nog de enige motor achter investeringen. Bedrijven zijn teveel kwijt aan loonkosten en hun winsten zijn te laag om te investeren, aldus de werkgevers. ‘Daar kan de vakbeweging iets aan doen.’